Αυτή την τεχνική την χαρακτηρίζουμε και με το παρατσούκλι Pinocchio (προς τιμή των ψεμάτων του ...)
Για την δημιουργία ενός tanuki, συνίσταται η χρησιμοποίηση "ξηρών κλαδιών" του ίδιου είδους του φυτού που θα τά συνοδεύει, γιατί διαφορετικά κινδυνεύουμε να κάνουμε μία πολύ μέτρια τεχνητή δουλειά, δεδομένης της δυσκολίας να πραγματοποιήσουμε ένα αξιόπιστο πράγμα !!
Στην περίπτωση ενός ζωντανού φυτού, προχωρούμε βήμα προς βήμα, πλησιάζοντας τον σχεδιασμό πού έχουμε φανταστεί λίγο κάθε φορά, έχοντας πάντα υπόψη το ερώτημα "ποιες από τις ενέργειες που υποθέτω, αποδίδουν καλύτερα σε αυτό το φυτό;"
Πιστεύω ότι το ίδιο ισχύει και για ένα τανούκι, όπου το βασικό στοιχείο είναι το υπάρχον ξηρό ξύλο και είναι γεγονός ότι είναι πολύ λιγότερο ευέλικτο από έναν ζωντανό κορμό-κλαδί-ξύλο. (εκτός αν παραμορφώσουμε την εμφάνισή του, αλλά αυτό δεν μάς ενδιαφέρει εδώ). Σε αυτήν την περίπτωση, το παραπάνω ερώτημα ισχύει για τη φάση ανάπτυξης και καλλιέργειας.
Αλλά πρώτα, στην περίπτωση του tanuki, υπάρχουν τρία ακόμη:
1. Ποιο είναι η καλύτερη (υποθετικά) κύρια θέση-όψη- μέτωπο που βελτιώνει καλύτερα αυτόν τον ξερό κορμό;
Εδώ πρέπει να αξιολογήσουμε το υλικό που έχουμε, εάν είναι εφαρμόσιμο, τι πρέπει να απορρίψουμε κ.λπ.
2. Δεδομένης της θέσης του ξύλου που επιλέξαμε στο σημείο 1, ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να τον πλαισιώσουμε μέ ένα ζωντανό δενδρύλλιο, έτσι ώστε το σύνολο να φαίνεται όσο το δυνατόν πιο φυσικό;
Εδώ είναι απαραίτητο να εκτιμηθεί η συνοχή του ξηρού κορμού, η κατεύθυνση των νεκρών φλεβών, το σκάψιμο αυλακιού για να τοποθετηθεί το δενδρύλλιο κ.λπ.
Εφ όσον έχουμε ήδη κάνει τις σκέψεις μας για αυτά τα δύο σημεία, κάνοντας επιλογές με βάση την ανάλυση του υλικού και με μία πιθανή εικονική αναπαράσταση (ή σχεδιασμό), όπου η ξηρή και ζωντανή φλέβα έχουν μια πολύ καλή θέση- τοποθέτηση.
Η ερώτηση τώρα είναι.
3. Οι επιλογές πού κάναμε στα σημεία 1 και 2 μας επιτρέπουν να έχουμε μία καλή, πιστευτή και αξιόπιστη ανάπτυξη του συνόλου σαν ένα πραγματικό μπονσάι;
Η ερώτηση δεν είναι ρητορική, γιατί θα ήταν άχρηστο να προσπαθώ να ριζώσω και να αναπτύξω ένα τανούκι με έναν συγκεκριμένο τρόπο και έπειτα να ανακαλύψω ότι είχα μια λανθασμένη θέση-τοποθέτηση του ξηρού κορμού, των κλαδιών που αναπτύχθηκαν σε λάθος μέρος ή γενικά μία δημιουργία μικρού ενδιαφέροντος.
Είναι προφανές ότι όλα μπορούν να βελτιωθούν, αλλά δεν θα μου φαινόταν ως στείρα άσκηση η εκ των προτέρων μελέτη πού θα αντανακλά τις καλύτερες δυνατότητες αυτής της προσέγγισης.
Εν ολίγοις, τι νόημα είχε η διόρθωση εκ των υστέρων, (βασιζόμενοι αρχικά στην τύχη) όταν μια ολόκληρη σειρά χρήσιμων αξιολογήσεων μπορεί να γίνει εγκαίρως.
Για να γίνει όμως πραγματικότητα θα πρέπει να περάσουν κάποια χρόνια. Χρειάζονται επαναλαμβανόμενα κλαδέματα, συρματώματα και λίπανση. Διαφορετικά τήν κρατάμε όπως είναι για τα επόμενα χρόνια μέσα στο πότ και κλαδεύοντας λίγο τις άκρες.
Ποια λοιπόν θα είναι η επιλογή ??
Τι θέλουμε από αυτό το φυτό ??
Μέχρι ποιο σημείο είναι οι γνώσεις μας και πού θέλουμε να φτάσουμε ???
Πόσο θέλουμε να εμπλακούμε σε αυτό το χόμπυ ??
Τελικά τι φυτά θέλουμε να έχουμε ??
Πώς μπορείς να τρέξεις εάν δεν ξέρεις να περπατάς ??
Είναι ανόητο να σε οδηγήσουμε αμέσως σε εργασίες πρωτόγνωρες και σε σχέδια δύσκολα τα οποία καμιά φορά δεν έχουν σχέση με το φυτό σου και ίσως να μην είναι ποτέ εφικτά καθότι έχουν διαφορετική μορφολογία αλλά και ο χρόνος για να γίνουν ‘’κάπως έτσι’’ είναι μεγάλος.
Προσπαθούμε λοιπόν πάνω στο ίδιο σου το φυτό και με τα σημερινά δεδομένα της εικόνας του να προσφέρουμε λίγη χαρά, λίγη ενθάρρυνση και ένα μικρό χαμόγελο πιστεύοντας ότι με αυτές τις λίγες γνώσεις σου και την μεγάλη διάθεση θα καταφέρεις να φτιάξεις κάτι χαριτωμένο.
Στα επόμενα χρόνια όταν θα μεστώσεις εμπειρικά εσύ ο ίδιος θα αλλάξεις την μορφή του ενήλικου πλέον φυτού σου σε κάτι άλλο. Θα μάθεις από τά λάθη σου και θα πληρώνεις γι’αυτά, αλλά θα έλθει η στιγμή πού θα έχεις αρχίσει να καταλαβαίνεις την φιλοσοφία των μπονσάι και τα βήματά σου θα είναι πιο σταθερά.
Η αλλαγή της εικόνας του φυτού με τα χρόνια θα αντικατοπτρίζει και τη δική σου αλλαγή και εξέλιξη. Και όλα αυτά θα κρύβουν τον κόπο πού κατέβαλες για να φτάσεις μέχρι εκεί.
Τότε ίσως να έλθει η δικιά σου η σειρά να δείξεις τον δρόμο σε κάποιον άλλον. Η εμπειρία, η γνώση και τα λάθη θα είναι η ‘’κληρονομιά’’ που θα μεταβιβάσεις σε όποιον σου την ζητήσει. Αλλά μόνο για μάθηση και ποτέ για επίδειξη.Το πρώτο σημείο που θα επισκέπτεσαι όταν πηγαίνεις στό φυτώριο είναι εκεί πού έχουν τα ‘’άχρηστα’’ δηλαδή τα μη εμπορεύσιμα, τα καχεκτικά, τα μισοξεραμένα και τα σπασμένα από ατυχήματα.
Δένδρα πού μπορεί να είχαν ύψος 2 μέτρα αλλά για κάποια αιτία ξεραθήκανε ή σπάσανε και έμεινε ζωντανή μόνο η βάση του και κανένας δεν το αγοράζει. Θα πρέπει να ψάχνουμε για φυτά-δένδρα με χοντρό κορμό. Το ύψος θα μας είναι αδιάφορο γιατί θα το κόψουμε στους 20-30-40 πόντους και από εκεί θα αρχίσουμε τον σχηματισμό των κλαδιών και την μορφοποίησή του. Στην αρχή όλοι αρχίζουμε με κάτι μικρό και στην συνέχεια αυξάνουμε το μέγεθος. Επιμένω στο ότι είναι καλύτερα να έχουμε 5-6 μεγάλα δένδρα παρά 10-15 μικρά. Όχι ότι έχω κάτι με τα shohin αλλά η απόδοση της πραγματικότητας κατά την γνώμη μου βρίσκεται σε ένα μεγαλύτερο μέγεθος. Στην πορεία μας τα ‘’πτώματα’’ θα είναι αρκετά αλλά και ο χειρούργος πάνω σε πτώματα κάνει την εξάσκησή του και αποκτά την πείρα.
Ο χαρακτηρισμός μπονσάι δίνεται σε ένα δένδρο όταν έχουν περάσει πολλά χρόνια καλλιέργειας και όχι γιατί το βάλαμε σε ένα πότ. Η βιασύνη είναι εχθρός σε αυτό το χόμπυ και η υπομονή ο μόνος σύντροφος και βοηθός στην επιτυχία και το τελικό αποτέλεσμα. Η σωστή επιλογή ενός φυτού (μαζί με την τύχη) συμβαδίζουν με την εμπειρία αλλά και το πρόγραμμα-σχέδιο που έχουμε στο μυαλό μας. Η τυχαία αγορά και η καλή τιμή βοηθούμενη από το ενθουσιασμό και την ολιγόχρονη εμπλοκή μας μαζί με την υπερεκτίμηση των δυνάμεων και των γνώσεων μας οδηγούν στήν συνήθη απώλεια τών φυτών. Αυτοσυγκράτηση, αυτοέλεγχο και καλή μελέτη του είδους που θα επιλέξουμε ώστε να ανταπεξέλθουμε στις όποιες δυσκολίες κατά την διάρκεια της καλλιέργειάς του.
Η ζήτηση βοήθειας από κάποιον παλαιότερο ή κάποιον που έχει ασχοληθεί περισσότερο με το είδος του φυτού που επιλέξαμε θα είναι σωτήρια για την υγεία του και το μέλλον του. Τώρα σχετικά με τον χώρο που διαθέτουμε για τα φυτά θα έλεγα ότι αυτό είναι ένα ‘’αγκάθι’’ για όλους μας. Με λίγα λόγια αυτός τελικά μας επιβάλει το μέγεθος και τον αριθμό των φυτών άσχετα με τις διαθέσεις μας. Η αγάπη υπάρχει αλλά ο χώρος όχι οπότε αρχίζουν οι συμβιβασμοί και όσα έγραψα μέχρι τώρα είναι άχρηστα.
Τελικά τι κάνουμε ?? Αλλάζουμε χόμπυ ?? Η σταδιακή εμπλοκή και η διάθεση για συνέχεια στα επόμενα χρόνια μαζί με τα έξοδα για αγορές και το συνεχόμενο διάβασμα-έρευνα θα μας φέρουν σιγά-σιγά σε ένα επίπεδο όπου θα τολμούμε νέες διαμορφώσεις και νέες τεχνικές. Θα καταλάβουμε ότι η καλλιέργεια του φυτού μας είναι χρονοβόρα για να έλθει το αποτέλεσμα.
Η εύρεση καλού υλικού, ώστε να αρχίσει κάποιος, είναι δύσκολη και χρειάζεται και τύχη συγχρόνως, διαφορετικά αγοράζουμε κάτι και ότι προκύψει. Είναι η κλασικότερη κίνηση που συμβαίνει όταν πάμε σε ένα φυτώριο.
Βλέπουμε 5 στρέμματα με φυτά και πάντα φεύγουμε με 2-3 γλάστρες ευχαριστημένοι ότι αγοράσαμε κάτι όμορφο. Τα προβλήματα αρχίζουν μετά όταν προσπαθούμε να το διαμορφώσουμε και το σχέδιο δεν βγαίνει. Θα έλεγα αυτά τα χρήματα να είχαν μπεί στον κουμπαρά και να είχαν ξοδευτεί για την αγορά ενός και μόνο φυτού, ακριβού μέν αλλά με προοπτικές εξέλιξης. Οι αγορές έτοιμων από την εγχώρια ή την αλλοδαπή αγορά χαροποιούν τον ιδιοκτήτη αλλά πρέπει να έχει και τις γνώσεις να τα συντηρεί.
Όλα αυτά τα φυτά βρίσκονται σε πότ και μετά την αγορά συνεχίζουμε να τα κρατάμε εκεί και να λέμε ότι έχουμε μπονσάι. Θα έπρεπε να τα μεταφυτεύσουμε σε μία αρκετά μεγαλύτερη γλάστρα ώστε να μπορέσουμε να ξαναφτιάξουμε το ριζικό τους σύστημα, τα κλαδιά και να τα διαμορφώσουμε κατάλληλα μέσα στα επόμενα 3-4 χρόνια. Σίγουρα τα χρόνια φοβίζουν πολλούς από εσάς και σίγουρα κάποιοι στρέφονται σε άλλα φόρουν που υπόσχονται λιγότερα χρόνια για την διαμόρφωση και τη τοποθέτηση σε πότ. Θα μπορούσα να βάλω φωτογραφίες δένδρων από την ημέρα αγοράς και πώς είναι μετά από 10 χρόνια και μετά από 15.
Όλα εξαρτώνται από το τι θέλουμε , τι μπορούμε και πού έχουμε σκοπό να φτάσουμε. Εάν είναι το κλασικό περιστασιακό χόμπυ, τότε μία ‘’πατάτα’’ είναι ότι πρέπει. Εάν όμως θέλουμε να αποδείξουμε στον εαυτό μας ότι μπορούμε να φτιάξουμε και εμείς ένα μπονσάι, ότι είμαστε ικανοί και να πολεμήσουμε για την δημιουργία ενός όμορφου δένδρου, τότε θα πιέσουμε τον χαρακτήρα μας να ακολουθήσει μία νέα φιλοσοφία πού μέχρι σήμερα διαβάζαμε μόνο. Και όταν θα έλθει η ημέρα πού θα αγγίζετε το δένδρο σας και θα μιλάτε σιωπηλά οι δυό σας τότε θα έχετε πλησιάσει το σημείο να είστε ένα. Αυτή η αμοιβαία ‘’συναλλαγή υπηρεσιών’’ φροντίδας και ομορφιάς θα κορυφώνεται κάθε φορά που ένα βλέμμα θα πέφτει πάνω και στους 2 γιατί το χαμόγελο ικανοποίησης από την μία πλευρά και η ομορφιά του δένδρου από την άλλη θα σβήνουν αμέσως τους κόπους, τα χρόνια και τις δύσκολες στιγμές.
Λοιπόν θα συνεχίσουμε για κάτι όμορφο ή λόγω των δυσκολιών θα αλλάξουμε χόμπυ ??
